Verslag van de vergadering van 1 juli 2025 (2024/2025 nr. 36)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 18.23 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
De heer Bovens i (CDA):
Dank u wel, meneer de voorzitter. Ook dank aan beide bewindslieden voor de uitgebreide beantwoording. Ik wilde nog even drie puntjes terug. Ik wil nogmaals uitleggen wat ik bedoelde met het defensiebudget dat naar 5% moet en de eventuele koppeling met ontwikkelingssamenwerking. Beide bedragen moeten in de toekomst nog worden gezocht. Het is een normatief verhaal geworden, ook voor ons. Voor ons is die 0,7% normatief. Die 5% van de NATO accepteren wij ook. Bij het scenariodenken dat nu op gang gaat komen over de vraag hoe we aan die 5% komen, is het denk ik goed om die 0,7% mee te nemen. Dat is het meekoppelverhaal.
Ik snap dat daar een aantal definities voor zijn, maar het bevorderen van vrede is volgens mij toch altijd de doelstelling van defensie. Als je van defensie "vredesbevordering" maakt, dan kunnen ook vredesbevorderende maatregelen die je op dit moment in het ODA-budget regelt, eraan toerekenen. Je zou ze zelfs kunnen vergroten en zo zou je aan de NATO-norm voldoen. Dat geldt ook voor het meekoppelen van het beroepsonderwijs en dergelijke. Dat vind ik makkelijker en beter uit te leggen dan het meekoppelen van een weg, een spoorbaan of een kanaal. Dat is één.
Twee. Het Klimaatfonds. Ik accepteer dat er 600 miljoen uit het Klimaatfonds is gehaald voor bepaalde doelen, want zo is het nu eenmaal gegaan. Maar het was nu eenmaal zo dat het kabinet had gezegd dat er niets uit kon, omdat alles al was belegd. Nu hebben vier partijen op 16 april 's nachts toch besloten dat het wel kan. Dan is mijn vraag: als je er toch geld uit kunt halen, had je dat geld er toch ook uit kunnen halen voor landbouw en de landbouwsector? Ik constateer dus dat BBB, NSC, de VVD en de PVV er niet voor hebben gekozen om het geld te besteden aan landbouw, maar op een andere manier. De fundamentele vraag "Kan het uit het Klimaatfonds?" is dus blijkbaar niet meer het argument geweest. Dat vind ik slecht. Ik vind dat richting de landbouwsector een slag in het gezicht, om het zo even uit te drukken.
Ten slotte de regioparagraaf. Ik waardeer alles wat BZK doet voor de regio's et cetera. Daar gaat het ons niet om. Maar binnen Elke regio telt! ging het er ook over hoe je omgaat met de verdeling tussen rijk en arm, met structuur en dergelijke. Het is dus breder dan dat. Eigenlijk zou ik collega Van der Goot dus willen vragen: legt u het nog een keer uit in die ene minuut die u nog heeft. Als dat niet gebeurt, leest u dan het verhaal van collega Van der Goot nog eens terug en kom daar in de nieuwe regioparagraaf van de Miljoenennota op terug.
Ik heb nog 23 seconden. Dat vind ik eigenlijk heel erg veel, maar ik ga toch stoppen; volgens mij was het een heel goed debat en hebben we in de komende tijd ook nog andere dingen te doen.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel. Dan is het woord aan de heer Hartog namens Volt.