Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 23 september 2025 bespraken de commissies EUZA en FIN de mogelijkheden voor het behandelen van het MFK. De commissies besloten besloten om in oktober een technische briefing in te plannen. Na de technische briefing zullen eventuele volgende stappen voor de behandeling worden besproken. Ook zal de griffie de tijdslijn van behandeling in de Tweede Kamer nagaan

Europees

De Raad Algemene Zaken heeft op 18 juli 2025 het gepresenteerde voorstel voor het MFK en het Eigenmiddelenbesluit voor 2028-2034 voor het eerst besproken (21501-02, HL).

commissies Eerste Kamer

Op 23 september 2025 bespraken de commissies EUZA en FIN de mogelijkheden voor het behandelen van het MFK. De commissies besloten besloten om in oktober een technische briefing in te plannen. Na de technische briefing zullen eventuele volgende stappen voor de behandeling worden besproken. Ook zal de griffie de tijdslijn van behandeling in de Tweede Kamer nagaan

Op 15 september 2025 ontving de Kamer het BNC-fiche op de voorstellen voor het Meerjarig Financieel Kader en het eigenmiddelenbesluit (36724, B).

Het kabinet geeft aan dat in het voorstel van de Commissie een aantal elementen niet goed verenigbaar zijn met de Nederlandse positie, zoals de gevolgen van de voorstellen voor de nationale afdrachten en de voorstellen voor nieuwe leeninstrumenten. Zo stelt het kabinet dat Nederland op basis van eerste schattingen in het voorstel teveel bijdraagt in vergelijking tot andere landen. Het kabinet zet zich in om dit aan te passen, waarbij een korting op de bni-afdracht noodzakelijk wordt geacht. Ook is het kabinet conform het Regeerprogramma geen voorstander van het aangaan van een gemeenschappelijke schuld voor nieuwe Europese instrumenten. Het kabinet is tegen het voorgestelde generieke instrument met gmeenschappelijke leningen voor crisissituaties alsmede tegen een leenfaciliteit voor het ophogen van de nationale en regionale partnerschappen.

Volgens het kabinet zijn er ook positieve elementen aan het voorstel. Zo verwelkomt het kabinet de voorgestelde modernisering van het MFK en is het kabinet positief over het voorstel om het principe te hanteren dat vooraf vastgestelde voorwaarden of prestaties behaald dienen te worden voordat middelen uit EU-fondsen worden uitgekeerd. Ook is het kabinet positief over de voorgestelde versterking van de rechtsstaatconditionaliteit. Het kabinet verwelkomt tot slot het voorstel van de Commissie om de rentebetalingen en aflossing van de leningen van NextGenerationEU op te nemen onder de MFK plafonds vanaf 2028.

Ten aanzien van de bevoegdheid van het voorstel oordeelt het kabinet positief. Wel heeft het kabinet een deels positief, deels negatief oordeel over de proportionaliteit van het voorstel. Het kabinet vindt het voorgestelde optreden geschikt om het doel te bereiken, aangezien zaken die de EU-begroting toekomstbestendig maken een prominente plek hebben gekregen. Wel vindt het kabinet dat het voorstel verder gaat dan noodzakelijk omdat onvoldoende geprioriteerd wordt waardoor de omvang van de begroting meer zal toenemen dan noodzakelijk.

Op 16 juli 2025 presenteerde de Europese Commissie het voorstel voor een meerjarig financieel kader (MFK)voor de jaren 2028 - 2034 met een omvang van bijna 2 biljoen euro. Het MFK vormt de begroting op de lange termijn voor de EU en heeft als doel de continuïteit in het begrotingsproces te vergroten. Het begrotingsvoorstel bestaat uit ten eerste het Meerjarig Financieel Kader zelf, dat de uitgaven in kaart brengt, ten tweede het Eigenmiddelenbesluit (EMB), dat ingaat op de inkomsten (inclusief een voorstel voor 5 nieuwe eigen middelen), en als laatste de verdere uitwerking in meerdere deelverordeningen, zogenaamde 'sectorale programma's'.

De Europese Commissie stelt een gestroomlijndere, flexibelere en doeltreffendere nieuwe begroting voor. De belangrijkste aspecten van het nieuwe MFK zijn:

• - 

  Meer flexibiliteit in de begroting;
• - 

  Eenvoudigere, gestroomlijndere en geharmoniseerde financiële programma's van de EU;
• - 

  Plannen voor nationale en regionale partnerschappen voor gericht resultaat waar dat het hardst nodig is;
• - 

  Een krachtige impuls voor het concurrentievermogen; en
• - 

  Een uitgebalanceerd pakket nieuwe eigen middelen.

In de nieuwe begroting wil de Europese Commissie de EU-fondsen die door de lidstaten en regio's worden uitgevoerd samenbrengen in één coherente strategie onder de noemer 'nationale en regionale partnerschappen' waarin het cohesiebeleid en landbouwbeleid centraal staan.

De Raad Algemene Zaken heeft op 18 juli 2025 het gepresenteerde voorstel voor het MFK en het Eigenmiddelenbesluit voor 2028-2034 voor het eerst besproken (21501-02, HL). Nederland gaf aan de voorgestelde versterking van rechtsstaatconditionaliteit en de voorgestelde modernisering van de begrotingsarchitectuur te verwelkomen, maar plaatste ook kritische kanttekeningen. Zo uitte Nederland samen met diverse netto-betalende lidstaten zorgen over de totale omvang van het voorstel, de voorgestelde leenfaciliteiten, het pakket nieuwe eigen middelen en het ontbreken van een correctiemechanisme.