1.Vaststellen agenda
2.E250008
Witboek Europese Defensie Gereedheid 2030
Beslispunten
-
-Welke fracties wensen inbreng voor nader schriftelijk overleg te leveren met de minister van Defensie en/of de Europese Commissie?
Toelichting
Op 19 maart 2025 publiceerde de Europese Commissie het Witboek over de Toekomst van de Europese Defensie - Paraatheid 2030, een prioritair onderwerp van de commissie BDO.
De commissie heeft op 17 juni 2025 een brief verstuurd aan de minister van Defensie. De minister heeft de beantwoording gestuurd op 28 augustus 2025. De commissie besprak op 9 september 2025 het verslag van schriftelijk overleg (36741, C) en besloot inbreng voor nader schriftelijk overleg te leveren op 23 september 2025. De brief met nadere vragen met inbreng van de fracties van Partij voor de Dieren en JA21 is op 1 oktober jl. verstuurd, de minister en staatssecretaris van Defensie heeft deze beantwoord op 28 oktober 2025 (36741, G).
Er is eerder ook door de BBB-fractie inbreng geleverd voor vragen aan de Europese Commissie. De brief is op 19 juni 2025 naar de Europese Commissie gestuurd (36741, B). De beantwoording van de Europese Commissie is ontvangen op 18 oktober 2025 (36741, F). Deze beantwoording ligt vandaag ook ter bespreking voor.
De commissie besloot op 4 november jl. naar aanleiding van het verslag van nader schriftelijk overleg met de minister van Defensie en de beantwoording van de Europese Commissie inbreng voor nader schriftelijk overleg te leveren op 18 november 2025.
Inbreng voor nader schriftelijk overleg
3.E250014
Verslag van een schriftelijk overleg met de minister van Defensie over Omnibusvoorstellen Europese Defensie Gereedheid 2030; EU-voorstel: Gezamenlijk witboek over de gereedheid van de Europese defensie 2030 JOIN(2025)120
Beslispunten
-
-Zijn de vragen van de commissie afdoende beantwoord door de minister en staatssecretaris van Defensie?
Toelichting
Op 17 juni 2025 heeft de Europese Commissie het voorstel voor het Defence Readiness Omnibus-pakket (een pakket met vereenvoudingsvoorstellen) gepubliceerd, dat volgt uit het Witboek voor Defensiegereedheid 2030 (zie E250014).
De commissie besloot op 9 september 2025 inbreng voor schriftelijk overleg te leveren op 23 september 2025. De brief met inbreng van de fracties van Partij voor de Dieren en Volt is op 1 oktober 2025 naar de minister van Defensie gestuurd. De minister heeft de brief beantwoord op 12 november 2025. Het verslag van dit schriftelijk overleg (36741, H) ligt vandaag ter bespreking voor.
Brief aan de Europese Commissie
De brief met inbreng van de fractie van Volt aan de Europese Commissie is op 3 oktober 2025 verstuurd (36741, E). Hier is de beantwoording nog niet van binnen. De Europese Commissie doet doorgaans ongeveer drie maanden over de beantwoording.
Bespreking verslag schriftelijk overleg
4.Toezeggingen- en motierappel
Beslispunten
-
-Geeft de reactie van de minister aanleiding tot nader schriftelijk overleg?
-
-Kan de commissie instemmen met het ambtelijk advies met betrekking tot toezeggingen T03902 en T03997?
-
-Wat is het oordeel van de commissie met betrekking tot de motie 36.600, M?
Toelichting
Op 30 oktober 2025 heeft de minister van Buitenlandse Zaken geantwoord op het halfjaarlijks rappel toezeggingen en moties van de Voorzitter van de Eerste Kamer van 17 september 2025 over de stand van zaken van afdoening van toezeggingen en moties die aan de Kamer zijn gedaan.
Het verslag van een schriftelijk overleg (36800 V, A) over deze toezeggingen en moties is aan dit agendapunt gekoppeld. Een aantal van in de brief genoemde toezeggingen en moties zijn reeds behandeld door de commissie Europese Zaken.
Voor wat betreft de toezeggingen zijn de volgende toezeggingen relevant voor de commissie BDO:
Toezeggingenregistratie |
Reactie regering |
Ambtelijk advies |
Toezegging Informeren over verhouding tussen artikel 21 en artikel 1 van Verdrag Clustermunitie (36.410 V) (T03902) Nicolaï (PvdD) |
Aan deze toezegging is voldaan via het Verslag Raad Buitenlandse Zaken van 24 juni 2024 (Kamerstuk 21501-02, GM) en het schriftelijk overleg dat als gevolg daarvan heeft plaatsgevonden op 14 november 2024 (36410 V, L). |
Zoals de minister aangaf is hier schriftelijk overleg over gevoerd (36410 V, L). De PvdD besloot op 4 februari 2025 geen nadere inbreng te leveren, maar dit onderwerp te betrekken bij de begrotingsbehandeling van Buitenlandse Zaken 2025. Zie het verslag (36600 V, D), nota naar aanleiding van verslag (36600 V, E), tweede verslag (36600 V, F), en nota naar aanleiding van het tweede verslag (36600 V, G). Ambtelijk advies: toezegging op voldaan zetten. De minister is ingegaan op de gevraagde informatie in het voornoemde Verslag RBZ, waarna er een aantal schriftelijke rondes over dit onderwerp zijn geweest. |
Toezegging Signaal over tegengaan belemmeringen voor investeren in defensie-industrie (36.600 XVII) (T03997) Van Rooijen (50PLUS) |
Zoals toegezegd is dit signaal overgebracht aan de ministers van EZ en Defensie en deze punten (zowel toegang tot financiering voor de defensie-industrie als internationale positionering) zijn verwerkt in de Defensie Strategie voor Industrie en Innovatie 2025-2029 die 4 april 2025 aan de Tweede Kamer werd verzonden (Kamerstuk 31125, nr. 134). |
Ambtelijk advies: toezegging op voldaan zetten. In de voornoemde brief van 4 april 2025 gaan de ministers van Defensie en Economische Zaken onder meer in op het stimuleren van investeringen in defensie. |
Voor wat betreft de moties is de volgende relevant voor de commissie BDO:
Motieregistratie |
Reactie regering |
Ambtelijk advies |
Gewijzigde motie-Van Meenen (D66) c.s. over het realiseren van de toezeggingen met betrekking tot Afghaanse ambassadebewakers (36.600, M) |
Het kabinet verwijst graag naar de Kamerbrief reactie op halfjaarlijks rappel toezeggingen en moties van 6 december 2024 (Kamerstuk 36 600 V, A). Het kabinet geeft in deze brief aan dat de motie-Van Meenen (D66) ter kennisgeving is aangenomen en er geen verdere uitvoering aan geeft. De reactie in het vorige rappel: "In deze motie spreekt de Eerste Kamer uit dat het kabinet de gedane toezeggingen dient na te komen en de veilige overbrenging van de Afghaanse ambassadebewakers en ASG-bewakers, inclusief hun directe gezinnen, naar Nederland per direct te realiseren. Het kabinet heeft de motie in de Ministerraad besproken en constateert dat het kabinetsbesluit aangaande de Afghaanse bewakers uitvoerig is toegelicht in de schriftelijke antwoorden op de - tijdens het debat met de Tweede Kamer op 3 oktober jl. gestelde - vragen (Kamerstuk 27925 nr. 972) en het daaropvolgende debat met de Tweede Kamer op 23 oktober jl. Het kabinet neemt deze motie van de Eerste Kamer ter kennisgeving aan." |
De minister geeft aan dat het kabinet de motie naast zich neerlegt. De minister verwijst in het vorige rappel naar een aantal stukken waarin het kabinetsbesluit aangaande de Afghaanse bewakers wordt toegelicht (Kamerstuk27925 nr. 972 en bijgevoegd verslag van commissiedebat van 23 oktober 2024, met name blz. 3-5) . De commissie besloot op 14 januari 2025 nav het vorige rappel, de motie op 'niet uitgevoerd' te laten staan. Zie verder ook ter informatie de recentelijke uitspraak van het gerechtshof Den Haag: Afwijzing vordering Afghaanse bewakers om hen naar Nederland over te brengen Ambtelijk advies: oordeel commissie. Mogelijke opties zijn:
De commissie kan ervoor kiezen om in (schriftelijk) overleg te treden met de minister over de uitvoering van deze motie. |
Bespreking
5.Mededelingen en informatie
A - Limité voorstellen
Bijgevoegd vindt u (besloten) twee nieuw verschenen Europees voorstellen met een limité markering, die vanwege hun besloten karakter niet op de lijst met reguliere nieuw verschenen Europese voorstellen kunnen worden opgenomen. De documenten (of gedeeltes ervan) kunt u niet delen met derden, noch uit citeren in een eventuele openbare gedachtewisseling met de regering.
B - Kennismakingsgesprek met (demissionair) staatssecretaris BHO
Op dinsdag 25 november 2025, 16:45-17:45 uur vindt het kennismakingsgesprek met de demissionair staatssecretaris Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, Aukje de Vries, plaats. Indien u van tevoren onderwerpen of vragen wenst door te geven kunt u deze uiterlijk vrijdag 21 november per e-mail aan de staf sturen.
C - Aankondiging ambassadeursconferentie 5 februari 2026
In het kader van de jaarlijkse Ambassadeursconferentie staat op donderdag 5 februari 2026, 10:30-15:30 uur de traditionele ontmoeting tussen de Nederlandse ambassadeurs en de leden van de Staten-Generaal gepland. Meer informatie volgt. In de komende weken zullen bij alle commissies onderwerpen voor deze bijeenkomst worden geïnventariseerd, en kunt u zich via die weg ook hiervoor aanmelden.
D - Radarstation Herwijnen
De commissie had aangegeven op de hoogte gehouden te willen worden over de stand van zaken van het radarstation Herwijnen. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 12 november 2025 een uitspraak gedaan over de rijksinpassingsplan Radar Herwijnen. Zie de website van de Raad van State voor meer informatie. Het lid Janssen (SP) heeft naar aanleiding hiervan schriftelijke vragen ex artikel 105 van het Reglement van Orde gesteld aan de staatssecretaris van Defensie (zie bijgevoegd).
E - Verslag Europese Raad 23 oktober 2025 en verslag NAVO DMM, UDCG en RBZ Defensie 15 oktober 2025
Tijdens de Europese Raad en de Raad Buitenlandse Zaken Defensie zijn een aantal dossiers besproken die door de commissie worden behandeld: Witboek Europese Defensiegereedheid en het omnibus (de implementatie). Zie de toegevoegde verslagen voor meer informatie.
F - Planning commissieactiviteiten BDO
Datum |
Activiteit |
Locatie |
Dinsdag 25 november 2025, 16:45-17:45 uur |
Kennismakingsgesprek met (demissionair) staatssecretaris Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp |
commissiekamer 3 |
Dinsdag 16 december 2025, 08:30-09:30 uur |
informeel gesprek met dhr. Elchin Amirbayov, speciaal vertegenwoordiger van president van Azerbeidzjan |
commissiekamer 3 |
Donderdag 5 februari 2026, 10:30-15:30 uur |
Ambassadeursconferentie |
extern |
Dinsdag 10 februari 2026, 09:00-10:00 uur |
Informeel gesprek met strategisch adviseur NAVO SG |
ntb |
Brief minister van BZ: Stand van zaken implementatie richtlijnen in het derde kwartaal 2025 (178755)