Dinsdag 9 juli 2024, commissie Digitalisering (DIGI)




Agenda

1.Vaststellen agenda

2.CXLVII, H en T03661

Motie-Verkerk (ChristenUnie) c.s. over wetgeving ter verbetering van de democratische controle op algoritmische besluitvorming; Grip op algoritmische besluitvorming bij de overheid; Toezegging Cultuur en ethiek worden als onderwerpen bespreekbaar gemaakt bij AI-gebruik binnen de overheid (CXLVII)

Beslispunt:

Kan de commissie instemmen met de in bijgaand memo gedane ambtelijke voorstellen over de status van afdoening van toezegging T03661 en de motie-Verkerk c.s. (CXLVII, H)?

Toelichting:

Op 6 juni 2024 heeft de staatssecretaris van BZK, mede namens de minister van EZK, de minister van J&V en de minister voor Rechtsbescherming, de Kamer een brief gezonden waarmee de Kamer, zoals toegezegd, wordt geïnformeerd over de voortgang en afdoening van een aantal toezeggingen en moties die raakt aan het onderwerp AI en algoritmes.

Tijdens de commissievergadering op 18 juni 2024 heeft de commissie reeds een besluit genomen over de status van afdoening van toezeggingen T03666, T03667, T03664 en T03662 en de motie-Recourt (GroenLinks-PvdA) (CXLVII, D) aan de hand van een ambtelijk memo (zie bijlage) met een overzicht van deze toezeggingen en moties, voorzien van een reactie van de staatssecretaris en een ambtelijk advies inzake de status van afdoening.

De commissie besloot de bespreking van toezegging T03661 over cultuur en ethiek worden als onderwerpen bespreekbaar gemaakt bij AI-gebruik binnen de overheid (ChristenUnie) en de motie-Verkerk (ChristenUnie) c.s. over wetgeving ter verbetering van de democratische controle op algoritmische besluitvorming (CXLVII, H) bij afwezigheid van de leden van de fractie van de ChristenUnie in een volgende vergadering opnieuw te agenderen. De bespreking van de status van afdoening van deze toezegging en motie ligt vandaag opnieuw te bespreking voor.


Bespreking

3.CXLVII, R

Verslag van een schriftelijk overleg over de resultaten en vervolgstappen inzake de werkwijze van het wetgevingsproces in geval van wetgeving die door of met behulp van algoritmen wordt uitgevoerd; Grip op algoritmische besluitvorming bij de overheid

Inventarisatie:

  • Welke leden wensen inbreng te leveren ten behoeve van nader schriftelijk overleg?

Toelichting:

Tijdens het plenaire debat over grip op algoritmische besluitvorming dat op 21 maart 2023 in de Kamer is gehouden is de Motie-Veldhoen (GroenLinks-PvdA) c.s. over codering van algoritmen binnen het wetgevingsproces (CXLVII, F) aangenomen. Bij deze motie werd de staatssecretaris van BZK verzocht een nieuwe werkwijze van het wetgevingsproces te onderzoeken waarbij in geval van wetgeving die door of met behulp van algoritmen wordt uitgevoerd, de kaders voor de daaraan ten grondslag liggende codes door de wetgever zelf worden uitgeschreven en zo onderdeel zijn van de parlementaire behandeling. Bij brief van 4 maart 2024 (CXLVII, P) is de commissie geïnformeerd over de resultaten en vervolgstappen inzake de ontwikkeling van een werkmethode waarbij, wanneer wetgeving door of met behulp van ICT wordt uitgevoerd, de digitale uitvoering onderdeel is van het wetgevingsproces.

De commissie heeft n.a.v. de brief van 4 maart 2024 aan de staatssecretaris BZK enkele vragen gesteld (van de fractie van GroenLinks-PvdA). Het antwoord hierop is op 28 juni 2024 ontvangen en het verslag van dit schriftelijk overleg (CXLVII, R) gaf aanleiding enkele nadere vragen te stellen, waarvoor vandaag inbreng geleverd kan worden.


Bespreking verslag van schriftelijk overleg

4.E240008

Pakket betreffende het stimuleren van start-ups en innovatie op het gebied van betrouwbare artificiële intelligentie

Beslispunt:

Wenst de commissie naar aanleiding van de antwoordbrief van 4 juni 2024 (opgenomen in kamerstuk 36543, C) over te gaan tot nader schrifelijk overleg met de minister van Economische Zaken of wenst zij de brief voor kennisgeving aan te nemen?

Toelichting:

Op 4 juni 2024 zijn de antwoorden ontvangen op vragen gesteld door de PVV-fractie (waar de BBB-fractie zich bij heeft aangesloten) in een brief die de commissie op 30 april 2024 aan de toenmalige minister van Economische Zaken en Klimaat heeft gezonden (verslag schriftelijk overleg; 36543, C). Op 18 juni 2024 besloot de commissie het agendapunt aan te houden tot de volgende commissievergadering. Vandaag ligt het verslag schriftelijk overleg opnieuw ter bespreking voor.

Wat vooraf ging:

  • Op 19 juni 2024 werd Verordening 2024/1732 gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie. De Verordening zal op 9 juli 2024 in werking treden.
  • Op 4 juni 2024 werden de antwoorden ontvangen op de vragen gesteld in de commissiebrief van 30 april 2024.
  • Op 23 mei 2024 werd er tijdens de Raad voor Concurrentievermogen een politiek akkoord gesloten op het voorstel. Het volledige verslag van de Raad treft u in de bijlagen.
  • Op 26 maart 2024 besloot de commissie DIGI de Europese voorstellen COM(2024)28, COM(2024)29 en C(2024)390 in behandeling te nemen en tevens op 16 april 2024 gelegenheid te bieden voor het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg met de regering en/of de Europese Commissie.
  • Het pakket is op 30 januari 2024 voor het eerst geagendeerd geweest in de commissie EZK, die toen besloot de BNC-fiches af te wachten alvorens een besluit te nemen over het in behandeling nemen van deze voorstellen. Na ontvangst van bedoelde BNC-fiches besloot de commissie EZK in haar vergadering van 12 maart 2024 dit pakket over te dragen aan de commissie Digitalisering.
  • Op 24 januari 2024 presenteerde de Europese Commissie een pakket maatregelen om Europese start-ups en KMO's (midden- en kleinbedrijven) te ondersteunen bij de ontwikkeling van betrouwbare artificiële intelligentie (AI) die past bij de waarden en regels van de EU. Het pakket bestaat uit de volgende drie voorstellen:
    • 1) 
      COM(2024)28 - Commissiemededeling over het stimuleren van start-ups en innovatie op het gebied van betrouwbare artificiële intelligentie;
    • 2) 
      COM(2024)29 - Voorstel voor een verordening wijziging van Verordening (EU) 2021/1173 wat betreft een EuroHPC-initiatief voor start-ups om Europees leiderschap op het gebied van betrouwbare artificiële intelligentie te stimuleren;
    • 3) 
      C(2024)390 - Besluit van de Commissie tot oprichting van het Europees Bureau voor artificiële intelligentie.
  • De commissie EZK heeft op 23 januari 2024, op voorstel van de fracties van BBB en Volt, besloten om dit pakket als prioritair aan te merken.

Tweede Kamer

De Tweede Kamercommissie Digitale Zaken heeft het AI innovatiepakket als prioritair aangemerkt. De commissie heeft schriftelijk overleg gevoerd met de minister van EZK. Voor dit pakket zijn 2 rapporteurs aangesteld, de leden Valize (PVV) en Six Dijkstra (NSC). De rapporteurs brachten op 10 april 2024 verslag uit genaamd AI en kwantum. Dit verslag treft u in de bijlagen.


Bespreking verslag van een schriftelijk overleg met de minister van EZK over EU-pakket betreffende maatregelen stimuleren van start-ups en innovatie op het gebied van betrouwbare artificiële intelligentie (36543,C)





5.Commissiebrief inzake uitvoering van de motie-Fiers c.s. (36.382, D)

Beslispunt:

Kan de commissie instemmen met de commissiebrief zoals die nu voorligt?

Toelichting:

Tijdens de commissievergadering op 18 juni 2024 heeft de commissie gesproken over een brief van 6 juni 2024 van de staatssecretaris van BZK, mede namens de minister van EZK, de minister van J&V en de minister voor Rechtsbescherming, waarmee de Kamer wordt geïnformeerd over de voortgang en afdoening van een aantal toezeggingen en moties die raakt aan het onderwerp AI en algoritmes (CXLVII, Q). Naar aanleiding van de bespreking van deze brief besloot de commissie in die vergadering om een commissiebrief te versturen over de gewenste voortvarende uitvoering van de motie Fiers c.s. (36382, D) uit het debat over het wetsvoorstel implementatie open data richtlijn op 4 juni 2024.

In afstemming met het lid Fiers is bijvoegde commissiebrief in concept opgesteld. Kan de commissie hiermee instemmen?


Vaststelling

6.Mededelingen en informatie

Nieuwe staatssecretaris Koninkrijksrelaties en Digitalisering

Bijgevoegd treft u ter kennisname het cv van de nieuwe staatssecretaris Koninkrijksrelaties en Digitalisering, Zsolt Szabó, van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, inclusief het introductiedossier. Vanaf pagina 28 wordt informatie geboden over het directoraat-generaal Digitalisering en Overheidsorganisatie (DGDOO) en de daaronder vallende directies en de kerntaken van deze directies, waarbij tegenwoordig het accent wordt gelegd op werken aan een overheid die publieke waarden vooropstelt. Na het zomerreces zal een kennismakingsgesprek met de staatssecretaris worden ingepland. (NB: Dit wordt centraal georganiseerd en afgestemd op (kennismakings)activiteiten van de andere commissies)

State of the Digital Decade 2024

In het overzicht van nieuwe voorstellen van de Europese Commissie van 28 juni - 5 juli staat een mededeling COM(2024)260 (geen wetgevend initiatief) over de staat van het digitale decennium 2024. Dit veelomvattende digitale decennium is nu 5 jaar 'op weg'; een review is voorzien omstreeks juni 2026, waarvoor de werkzaaheden nu worden opgepakt. De Europese Commissie verwijst ook naar lidstaat-specifieke aanbevelingen in de bijlagen (voor Nederland te vinden in annex III / part 3/4).



7.Rondvraag

8.Openstaande correspondentie

Hieronder is een overzicht van de openstaande correspondentie weergegeven.

Overzicht openstaande correspondentie

Verzonden

Onderwerp (+ link brief)

Reactietermijn

Toelichting

14 februari 2024

Brief aan de staatssecretaris van BZK betreffende een dialoog inzake de getroffen waarborgen bij geautomatiseerde besluitvorming met hoge impact bij de overheid

Link brief

20 maart 2024

Ambtelijke voorbereiding is gaande.

Versie: 3 juli 2024



Korte aantekeningen